Rzeczoznawca majątkowy, odpowiedzialny za sporządzenie operatu szacunkowego to w świetle przepisów prawa osoba fizyczna posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości.
Rzeczoznawca majątkowy po za operatem szacunkowym może także sporządzić zwykłą opinię, w której znajdować się będzie wycena określonej nieruchomości, jednak w niektórych przypadkach taka opinia nie będzie wystarczająca i nie będzie miała wartości prawnej, takiej jaką ma operat szacunkowy.

Kiedy warto zrobić operat szacunkowy?

Najczęściej spotykane sytuacje w których operat szacunkowy może być przydatny to:

• ustalenie ceny sprzedaży/kupna nieruchomości;
• ocena potencjału inwestycyjnego nieruchomości;
• podział majątku; ustalaniu wartości masy spadkowej, darowizny;
• aktualizacja opłat za użytkowanie wieczyste;
• odszkodowanie dochodzonego od gminy;
• egzekucja z nieruchomości;
• zabezpieczenie kredytu hipotecznego;

Co powinien zawierać operat szacunkowy?

Co do zasady operat szacunkowy musi być sporządzony w formie pisemnej, a jego treść powinna odpowiadać przepisom prawa oraz standardom zawodowym rzeczoznawców majątkowych. Jego treść i forma powinna być jednolita, niezależnie od miejsca/regionu, w którym jest sporządzany oraz niezależnie od rzeczoznawcy majątkowego. Operat szacunkowy zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowań dokonanych czynności, rozwiązań merytorycznych, przedstawienia toku obliczeń oraz wyniku końcowego.

W operacie szacunkowym przedstawia się sposób dokonania wyceny nieruchomości, w tym:
1)   określenie przedmiotu i zakresu wyceny;
2)   określenie celu wyceny nieruchomości;
3)   podstawę formalną wyceny nieruchomości oraz źródła danych o nieruchomości;
4)   ustalenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości;
5)   opis stanu nieruchomości;
6)   wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości;
7)   analizę i charakterystykę rynku nieruchomości w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny;
8)   wskazanie rodzaju określanej wartości, wyboru podejścia, metody i techniki szacowania;
9)   przedstawienie obliczeń wartości nieruchomości oraz wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.

W operacie szacunkowym kwotę wartości nieruchomości wyraża się w pełnych złotych. Kwotę wartości nieruchomości można wyrazić w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to wyniku wyceny.

W operacie szacunkowym zamieszcza się także stosowne klauzule wskazujące na szczególne okoliczności dotyczące wyceny nieruchomości. Do operatu szacunkowego dołącza się istotne dokumenty wykorzystane przy jego sporządzaniu.

Sporządzenie operatu szacunkowego

Rzeczoznawca majątkowy sporządzający operat szacunkowy podpisuje go, zamieszczając datę i pieczęć rzeczoznawcy majątkowego. Niekiedy występują sytuacje, kiedy operat szacunkowy został sporządzony przez kilku rzeczoznawców majątkowych. W takiej sytuacji operat musi być podpisany przez wszystkich sporządzających go rzeczoznawców z podaniem dat i pieczęciami. W takim też przypadku odpowiedzialność za poszczególne części operatu szacunkowego ponoszą Ci rzeczoznawcy, co do zakresu sporządzonej części operatu.